Η πράξη νομοθετικού περιεχομένου με την οποία έκλεισε η ΕΡΤ είναι, κατά την άποψή μου, παράνομη και βαθιά αντιδημοκρατική. Δεν εστιάζω την παρανομία στα γνωστά παράπονα περί μη ύπαρξης «έκτακτης και εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης» που προβλέπει το Σύνταγμα για την έκδοση πράξεων νομοθετικού περιεχομένου αλλά στην απαίτηση ότι αυτή εκδίδεται «ύστερα από πρόταση του υπουργικού συμβουλίου». Στην περίπτωση πολυκομματικής κυβέρνησης η βούληση του υπουργικού συμβουλίου δεν τεκμαίρεται ούτε εκφράζεται από την πλειοψηφία των μελών του αλλά πρέπει να αντιστοιχεί στη βούληση του κυβερνητικού συνασπισμού. Με εκφρασμένη δημόσια την αντίθεση του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ, η συγκεκριμένη πράξη δεν αποτελούσε ασφαλώς πρόταση του υπουργικού συμβουλίου, ήταν πρόταση των υπουργών ενός μόνου εταίρου της κυβέρνησης. Στο βαθμό, επομένως, που δεν μπορεί να λογισθεί ως πρόταση του υπουργικού συμβουλίου ελλείπει η βασική προϋπόθεση που θέτει το Σύνταγμα για τη νομιμότητα της πράξης.
Επί της ουσίας, είναι βέβαιο ότι ως πράξη ενός κόμματος μειοψηφίας δεν έχει απολύτως καμία δημοκρατική νομιμοποίηση. Δημοκρατική νομιμοποίηση έχουν μόνον οι κυβερνητικές πράξεις που καταλογίζονται στη κυβέρνηση, η οποία έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή. Είναι πάρα πολύ απλό. Ή θα κλείσει κανείς τα μάτια στην αντίθεση ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ και θα θεωρήσει ότι η συγκεκριμένη πράξη νομοθετικού περιεχομένου αποτελεί πράξη της κυβέρνησης συνολικά ή θα αποδεχθεί ότι δεν έχει δημοκρατική νομιμοποίηση.
Υπάρχουν άνθρωποι που επιδοκιμάζουν το κλείσιμο της ΕΡΤ θυμίζοντάς μας ότι πρόκειται για μια από τις πιο σκανδαλώδεις δημόσιες επιχειρήσεις. Ότι με οποιοδήποτε ορθολογικό κριτήριο και αν εξετάσει κανείς τη λειτουργία της δεν μπορεί παρά να αποδεχθεί τη ριζική αναδιοργάνωσή της. Και λοιπόν, τους λες, αυτό είναι το ζήτημα; Όσο πιο πολλές αμαρτίες έχει η ΕΡΤ τόσο περισσότερο δικαιολογείται η πράξη νομοθετικού περιεχομένου; Όποιος είναι διατεθειμένος, στο όνομα της αναγκαιότητας των μεταρρυθμίσεων, να προσπεράσει κάθε ζήτημα νομιμότητας και δημοκρατίας πρέπει να καταλάβει ότι ανοίγει τον ασκό του Αιόλου. Μπορεί να είναι ψυχοφθόρο να ακούς την κ. Βάσω Παπανδρέου να σου βγάζει ένα λογύδριο για την συνείδησή της πριν ψηφίσει, αλλά στη δημοκρατία δεν υπάρχει άλλος τρόπος λήψης των αποφάσεων από το να μετράς ψήφους.
Ο Πρωθυπουργός ασφαλώς έχει ξεχάσει την εποχή που αγωνιζόταν στα έδρανα της Βουλής εναντίον κάθε μεταρρύθμισης. Το χειρότερο είναι ότι ξέχασε ότι δεν ηγείται μονοκομματικής κυβέρνησης και ότι δεν μπορεί να κυβερνήσει ούτε μια μέρα χωρίς τους κυβερνητικούς εταίρους. Ίσως να φταίνε και οι ίδιοι για την λάθος εντύπωση που έχει σχηματίσει. Αντί να πάρουν θέσεις αντιπροέδρων στην κυβέρνηση και να αναλάβουν όλη την ευθύνη που εκ των πραγμάτων τους αναλογεί, θεώρησαν καλό να κρατήσουν κάποιες αποστάσεις, λες κι αν η κυβέρνηση αποτύχει οι ίδιοι θα διασωθούν. Όπως και να έχουν τα πράγματα, ο προκλητικός παραμερισμός τους από τον Αντώνη Σαμαρά τους υποχρεώνει να επανεξετάσουν τους όρους της συμμετοχής τους στη τρικομματική κυβέρνηση και ή να επιβάλουν μια έντιμη συνεργασία ή να ρίξουν τη κυβέρνηση.
Μερικοί πιστεύουν ότι η πτώση της κυβέρνησης θα είναι το τέλος της χώρας. Αλλά το τέλος μπορεί να ρθει και με την κακή διακυβέρνηση, με την αναξιοκρατία, με σπασμωδικές κινήσεις, με αλαζονεία. Άλλοι πιστεύουν ότι η προοπτική των εκλογών παραλύει τον Βενιζέλο και τον Κουβέλη. Αυτόν που λογικά πρέπει πρώτα και κύρια να τρομάζει είναι τον Πρωθυπουργό. Αυτός θα στοιχηματίσει όχι μόνο το αξίωμα που κατέχει αλλά και την όποια πολιτική έχει στο μυαλό του. Ο τόπος έχει ανάγκη της έντιμης συνεργασίας, μόνο που αυτή απαιτεί ειλικρινή διάθεση από όλες τις πλευρές.
Δημοσιεύθηκε στο http://www.protagon.gr 13 Ιουνίου 2013
Liberal Sociability 
Pingback: Περί ΕΡΤ επικήδειος « αναΜορφωση – συνΙστολογιο
Πολύ ενδιαφέρουσα ανάλυση, κ. Καθηγητά. Έχει διατυπωθεί και σχετικός αντίλογος, όπως συνήθως συμβαίνει στον νομικό διάλογο.
Νομίζω πάντως ακόμα και αν δεν πειθόταν κάποιος από το δικό σας επιχείρημα, υπάρχει ένα ακόμη: Η νομοθετική εξουσιοδότηση του άρ. 14Β Ν. 3429/2005 είναι αντισυνταγματική. Σϋμφωνα με το άρ. 43§2β, “εξουσιοδότηση για έκδοση κανονιστικών πράξεων από άλλα [δηλ. όχι τον ΠτΔ] όργανα της διοίκησης [των αρμόδιων Υπουργών, εν προκειμένω] επιτρέπεται προκειμένου να ρυθμιστούν ειδικότερα θέματα ή θέματα με τοπικό ενδιαφέρον ή με χαρακτήρα τεχνικό ή λεπτομερειακό”.
Θα συμφωνήσουν μάλλον όλοι πως η κατάργηση της ΕΡΤ Α.Ε. δεν είναι θέμα τοπικού ενδιαφέροντος ούτε έχει χαρακτήρα τεχνικό ή λεπτομερειακό.
Απομένει να δούμε γιατί δεν είναι ούτε “ειδικότερο” θέμα. Ας διαβάσουμε πρώτα το ίδιο το επίμαχο άρθρο 14Β (την πρώτη παράγραφό του):
«Άρθρο 14Β
Κατάργηση, συγχώνευση και αναδιάρθρωση Ν.Π.Ι.Δ. και δημοσίων επιχειρήσεων
1. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του κατά περίπτωση εποπτεύοντος Υπουργού: α) οι ανώνυμες εταιρείες με την επωνυμία «Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου Α.Ε. (Κ.Ε.Δ. Α.Ε.)», «Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Υλικού Α.Ε. (Ο.Δ.Δ.Υ. Α.Ε.)», «Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση Α.Ε. (Ε.Ρ.Τ. Α.Ε.)», «Εταιρεία Τουριστικής Ανάπτυξης Α.Ε.», «Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων Α.Ε. (Ο.Σ.Κ. Α.Ε.)», «Δημόσια Επιχείρηση Ανέγερσης Νοσηλευτικών Μονάδων Α.Ε. (Δ.ΕΠ.Α.ΝΟ.Μ. Α.Ε.)», «ΘΕΜΙΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ Α.Ε.», «Ελληνικός Οργανισμός Μικρών – Μεσαίων Επιχειρήσεων και Χειροτεχνίας Α.Ε. (Ε.Ο.Μ.Μ.Ε.Χ. Α.Ε.)», β) τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου με την επωνυμία, «Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ι.Γ.Μ.Ε.)» και «Εθνικό Ίδρυμα Νεότητας (Ε.Ι.Ν.)» και γ) άλλα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που ανήκουν στο Κράτος, εφόσον επιχορηγούνται τακτικά από κρατικούς πόρους και άλλες δημόσιες επιχειρήσεις εφόσον το Ελληνικό Δημόσιο είναι κύριο του συνόλου του καταβεβλημένου μετοχικού τους κεφαλαίου, μπορεί, αν επιβαρύνουν τον Κρατικό Προϋπολογισμό άμεσα ή έμμεσα ή αν επιδιώκουν παρεμφερή σκοπό ή για τον εξορθολογισμό του κόστους λειτουργίας τους: αα) να καταργούνται, να συγχωνεύονται ή να διασπώνται με απορρόφηση ή με σύσταση νέων εταιρειών ή με απορρόφηση και σύσταση νέων εταιρειών ή/και ββ) να αποσπώνται από αυτά περιουσιακά στοιχεία ή επιχειρηματικές μονάδες ως κλάδος ή τμήμα και να εισφέρονται σε άλλη ανώνυμη εταιρεία ή/και να μεταφέρεται και να ανατίθεται η ασκούμενη δραστηριότητα ή ο επιδιωκόμενος σκοπός σε άλλο νομικό πρόσωπο. δ) Ειδικότερα, με την κοινή απόφαση της παρούσας παραγράφου, συγχωνεύονται σε ενιαίο φορέα με την επωνυμία «Ενιαίος Γεωργικός Οργανισμός – «ΔΗΜΗΤΡΑ»», τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου με την επωνυμία: αα) «Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας (ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.)», ββ) «Οργανισμός Γεωργικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Απασχόλησης (Ο.Γ.Ε.Ε.Κ.Α.) – «ΔΗΜΗΤΡΑ»», γγ) ο «Οργανισμός Πιστοποίησης και Επίβλεψης Γεωργικών Προϊόντων (Ο.Π.Ε.ΓΕ.Π.)» με διακριτικό τίτλο AGROCERT και δδ) ο «Ελληνικός Οργανισμός Γάλακτος και Κρέατος (ΕΛ.Ο.ΓΑ.Κ.)».
Διαβάζοντας την σεπτή ως άνω παράγραφο 1, βλέπουμε ότι δίδεται διακριτική ευχέρεια στους αρμόδιους Υπουργούς να καταργούν δημόσια νομικά πρόσωπα που κατανομάζονται περιοριστικώς. Άρα, θα μου αντιτείνετε, ήδη η κατάργηση της ΕΡΤ Α.Ε. είναι “ειδικότερο θέμα” του εν λόγω άρθρου. Υποστηρίζω πως ειδικότερο θέμα, σύμφωνα με το άρ. 43§2β, δεν είναι η απόφαση περί κατάργησης μιας δημόσιου ελέγχου Α.Ε. αλλά οι επιμέρους λεπτομέρειες της κατάργησής της. Η λέξεις “ειδικότερο θέμα” μπήκαν από το Συντακτικό νομοθέτη, ώστε να διατηρείται υπέρ της Βουλής το τεκμήριο αρμοδιότητάς εις πείσμα και της βούλησής της να εξουσιοδοτεί άλλα όργανα να θεσπίσουν ουσιαστικούς νόμους. Εν αμφιβολία εν τέλει, η Βουλή οφείλει να αποφασίζει η ίδια!
Πουθενά δε λέει το Σύνταγμα τέτοιο πράγμα. Η βούληση του υπουργικού συμβουλίου τεκμαίρεται από την πλειοψηφία των μελών του σε κάθε περίπτωση (ακόμα και αν όλα π.χ. είναι εξωκοινοβουλευτικά). Άμα στ’ αλήθεια δεν αρέσει “στον κυβερνητικό συνασπισμό” αυτό που αποφασίζει το υπουργικό συμβούλιο, να κατεβάσει πρόταση μομφής ο κυβερνητικός συνασπισμός. Κάτι τέτοιο όμως δεν έγινε. Έγινε ότι έφυγε το μικρότερο κόμμα, παρέμεινε πλειοψηφών κυβερνητικός συνασπισμώς, οι δηλώσεις ήταν λόγια του αέρα, πρόταση μομφής δεν κατέβασε καν η αντιπολίτευση.